Tegoroczna wigilia Bożego Narodzenia przypada w piątek. 'Tego dnia obowiązuje zatem wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, nie tylko ze względu na tradycję, ale również według litery
Dyspensy od zakazu spożywania pokarmów mięsnych w piątek po Bożym Ciele udzielił biskup bielsko-żywiecki Roman Pindel. Decyzja biskupa dotyczy wszystkich wiernych przebywających na terenie diecezji. Jednocześnie hierarcha zachęcił do innych form wezwał do podjęcia dowolnej formy pokuty w innym czasie – np. odmówienia dowolnej modlitwy w intencjach Ojca Świętego lub złożenia ofiary na misje, biednych lub na potrzeby jest zawsze jednorazowym zwolnieniem z przestrzegania konkretnego przykazania kościelnego, natomiast od przykazań Bożych nikt nie może dyspensować. Może być udzielona tylko w pewnych okolicznościach i dla konkretnej osoby lub konkretnej grupy osób. Najczęściej dotyczy ona zwolnienia z obowiązku powstrzymania się od spożywania potraw mięsnych i od zabawy w piątki. Biskup udziela też różnego rodzaju dyspens związanych z zawieraniem od spożywania pokarmów mięsnych w piątek po Bożym Ciele będzie obowiązywać również w archidiecezji warszawskiej, lubelskiej, przemyskiej oraz diecezji ofertyMateriały promocyjne partnera
Wiele osób zastanawia się, czy w piątek po Bożym Ciele można jeść mięso, czy wiernych – z racji tzw. oktawy święta – obowiązuje dyspensa na spożywanie tego typu pokarmów. Już
Czy w piątek po Bożym Ciele obowiązuje post i zakaz jedzenia mięsa? Boże Ciało to jedno z najważniejszych świąt w Kościele katolickim. Przypada ono zawsze w czwartek, ale jego termin zależy od terminu Wielkanocy. Ta, jak wiadomo jest świętem ruchomym, dlatego również data Bożego Ciała jest zmienna. W 2022 roku Boże Ciało będzie obchodzone 16 czerwca. Dla wielu osób będzie to równocześnie pierwszy dzień długiego weekendu czerwcowego, często świętowanego w gronie znajomych, przy grillu. Problem pojawia się, gdy grilla z potrawami mięsnymi chcielibyśmy zorganizować w piątek po Bożym Ciele (17 czerwca). Piątki są bowiem dla katolików dniami pokutnymi i część wiernych może się zastanawiać, czy w piątek po Bożym Ciele obowiązuje post oraz zakaz jedzenia mięsa? Zgodnie z przepisami kościelnymi post ścisły, to ograniczenie liczby spożywanych danego dnia posiłków do trzech, w tym dwóch lekkich i jednego do syta. Post ścisły obowiązuje wyłącznie w Środę Popielcową oraz w Wielki Piątek. Z przepisów kościelnych wynika więc wprost, że w piątek po Bożym Ciele post nie obowiązuje. Czym innym jest natomiast wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych. Do jej zachowania katolicy są zobowiązani w każdy piątek, w który nie przypada uroczystość. Charakter uroczystości ma pierwszy piątek po Wielkanocy, dlatego tego dnia spożywanie mięsa jest dopuszczone przez Kościół. Piątek po Bożym Ciele nie jest uroczystością i co do zasady, tego dnia katolicy nie mogą jeść mięsa. Odstępstwem od tej reguły są dyspensy, udzielane przez hierarchów kościelnych. PRZECZYTAJ KONIECZNIE: Czy piątek po Bożym Ciele to dzień wolny od pracy i szkoły? Tylko wybrani mają wolne 17 czerwca 2022! Sprawdź, czy trzeba iść do kościoła w piątek po Bożym Ciele Dyspensa w piątek po Bożym Ciele. Kto udziela dyspensy od zakazu jedzenia mięsa w piątek? Dyspensy od pokutnego charakteru piątku oraz od wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych, udzielają biskupi diecezjalni. Taka dyspensa obowiązuje wiernych danej diecezji oraz osób, które danego dnia przebywają na jej terenie. Dyspensy od zakazu spożywania mięsa w piątek po Bożym Ciele udzieliło już kilku biskupów. Dyspensa będzie obowiązywać w archidiecezji warszawskiej, lubelskiej, przemyskiej oraz diecezji warszawsko-praskiej. Z informacji przekazanych nam przez rzecznika tarnowskiej kurii diecezjalnej wynika, że na terenie diecezji tarnowskiej w piątek (17 czerwca) nie będzie obowiązywała dyspensa udzielona przez biskupa, dlatego wierni muszą przestrzegać zakazu spożywania mięsa w tym dniu. Również abp Marek Jędraszewski nie zdecydował się na udzielenie ogólnej dyspensy w piątek po Bożym Ciele, w związku z tym na terenie archidiecezji krakowskiej wiernych będzie obowiązywał zakaz spożywania pokarmów mięsnych. Osoby, które planują zorganizowanie grilla z potrawami mięsnymi, a nie chcą łamać kościelnych nakazów, mogą także postarać się u swojego proboszcza o udzielenie dyspensy. Dyspensa jest jednak zazwyczaj udzielana pod rygorem spełnienia określonych warunków. Najczęściej dotyczą one zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych w innym dniu. Na podstawie kanonu 1245 Kodeksu prawa kanonicznego, proboszczowie mogą udzielić dyspensy wszystkim wiernym z podległej sobie parafii (i osobom przebywającym tego dnia na terenie parafii), bądź pojedynczym osobom, które się o to zwrócą. ZOBACZ: Czy Boże Ciało i piątek po Bożym Ciele to dni wolne od pracy i szkoły? Nie ma wątpliwości! Kogo obowiązuje post - zakaz jedzenia mięsa w piątki? W Kościele katolickim piątek jest dniem pokutnym i dlatego katolicy nie spożywają wówczas pokarmów mięsnych. Zakaz nie obowiązuje jedynie w piątki, w które wypada uroczystość (Kodeks Prawa Kanonicznego, kan. 1251) lub dni w randze uroczystości albo gdy zostanie udzielona zgodnie z prawem kanonicznym dyspensa (kanon 87 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego). Do zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych są zobowiązani wszyscy katolicy, którzy ukończyli czternasty rok życia. SPRAWDŹ: Piątek po Bożym Ciele. Czy jest post? Czy można jeść mięso? Kościół odpowiada Horror w DPS w Jordanowie: personel znęca się nad podopiecznymi
Czy 1 stycznia w piątek obowiązuje post? Wierni w Polsce, którzy ukończyli 14 rok życia, są w piątki zobowiązani do zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych (postu jakościowego) ze względu na pokutny charakter tego dnia – nie obowiązuje ona jedynie w piątki, w które wypada uroczystość (Kodeks Prawa Kanonicznego
Nie. Ale… Pierwsze „nie” oznacza tyle, że piątek po Uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, czyli w czasie świętowania oktawy Bożego Ciała (w trakcie 8 dni od uroczystości) nie jest świętem, które znosi piątkowy post. Oznacza to, że Kościół nakazuje nam przestrzegać postu od pokarmów mięsnych. Oczywiście są pewne standardowe wykluczenia, jak dzieci do 14 roku życia, czy starsze (60 l.)lub chore (odpowiednia dieta) osoby. Mimo to nawet oni zachęcani są, w miarę możliwości do przestrzegania piątkowego postu. „Ale” oznacza, że niektóre diecezje zdecydowały mocą decyzji ich ordynariusza, że zwalniają wiernych z postnego obowiązku. Dyspensa taka często jest jednak obwarowana jakimiś warunkami np. złożenie ofiary na pomoc biednym i potrzebującym – pisze Ponadto zwolnienie obowiązuje tylko w danej diecezji, więc weź to pod uwagę podczas dalszego wyjazdu. Dlaczego wydawane są decyzje o dyspensie? Biskupi mogą mieć na uwadze ważne cele, takie jak budowanie więzi rodzinnych czy społecznych w ramach spotkań lub wyjazdów na długi weekend. Oczywiście i w tym przypadku nie musi to być dla nikogo nakaz. Warto rozeznać to w sumieniu. Być może dla kogoś to jedyna data na spotkanie z rodziną przy grillu i budowanie rodzinnej wspólnoty. Ale… w końcu zawsze można zjeść też ser i warzywa z grilla, czyż nie? 🙂 zachęca do zdrowego, duchowego rozsądku.
Pokarmy dozwolone podczas postu ścisłego Przede wszystkim post polega na powstrzymaniu się od spożywania mięsa i produktów mięsnych. Oprócz tego wielu katolików rezygnuje podczas postnych dni z: Słodyczy Alkoholu Innych rekreacyjnych pokarmów Dozwolone jest spożycie nabiału i jaj, a także warzyw i owoców.
Dziś nie trzeba pościć? W piątek 23 kwietnia Kościół w Polsce obchodzi uroczystość św. Wojciecha, biskupa i męczennika, głównego patrona Polski. Czy dziś jest post?23 kwietnia Kościół w Polsce obchodzi liturgiczną uroczystość św. Wojciecha, biskupa i męczennika, głównego patrona Polski, dlatego tego dnia nie obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych. Mówi o tym prawo kanoniczne. Wierni w Polsce, którzy ukończyli 14 rok życia, są w piątki zobowiązani do zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych (postu jakościowego) ze względu na pokutny charakter tego dnia – nie obowiązuje ona jedynie w piątki, w które wypada uroczystość (Kodeks Prawa Kanonicznego, kan. 1251) lub dni w randze uroczystości albo gdy zostanie udzielona zgodnie z prawem kanonicznym dyspensa (kanon 87 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego).Nie przeoczKsiądz będzie bezwzględny. Za te grzechy nie dostaniesz rozgrzeszenia!Kim był św. Wojciech?Święty Wojciech to jeden z trzech głównych patronów Polski. Jesienią 996 przybył do Polski. Stąd, za radą Bolesława Chrobrego wyruszył w celach misyjnych do Prusów. Legenda głosi, że podczas podróży w marcu 997 roku zatrzymał się pod Trzemesznem i strudzony napił się wody ze źródła, zaś w miejscu tym woda na wieki nabrała cudownej mocy uzdrawiania. Miejsce to, gdy ostatnimi laty postępująca urbanizacja wymusiła wytyczenie ulicy, nazwano nauczając Prusów zginął śmiercią męczeńską a wykupione przez księcia ciało sprowadzono do Gniezna. Papież Sylwester II kanonizował biskupa męczennika przed 999 rokiem. Wydarzenie to stało się sakralnym fundamentem erekcji polskiej prowincji kościelnej z arcybiskupstwem w Gnieźnie i zadecydowało o uznaniu Wojciecha za patrona konieczniePopularny lek na potencję wycofany z aptek. GIF ma nową listę wycofanych lekówMakabryczny wypadek w Mierzęcicach. Zginęło niemowlę i matka. Nowe faktyMusisz to wiedziećNowy kwestionariusz wywiadu przed szczepieniem! Zobacz, co się zmieniłoOgromne wyprzedaże w Tesco w SCC. Ceny niższe nawet o 70 procentPolecane ofertyMateriały promocyjne partnera
Biskupi w całej Polsce na 11 listopada wydali dekrety ws. dyspensy od obowiązku zachowania pokutnego charakteru piątku oraz wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych. Aby z niej
Piątek 17 czerwca 2022 r. jest dniem zwykłym, nie jest obchodzone wtedy żadne święto. Wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych w piątki nakazuje czwarte przykazanie kościelne, powinni ją zachować wszyscy wierni powyżej 14 roku życia. Zatem post w piątek po Bożym Ciele obowiązuje. Jednak są wyjątki od tej reguły. Niektórzy biskupi udzieli dyspensy dla podkreślenia doniosłości Oktawy po Uroczystości Bożego Ciała, biorąc pod uwagę okres urlopowy i kierując się troską o dobro duchowe. Dyspensy na piątek po Bożym Ciele swoim diecezjanom i wiernym przebywającym na terenie danej diecezji udzielili: "Arcybiskup Metropolita Lubelski Stanisław Budzik udzielił dyspensy od charakteru pokutnego, w tym od zachowania wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych, w piątek 17 czerwca 2022 r. (piątek po uroczystości Ciała i Krwi Pańskiej), wszystkim wiernym Archidiecezji Lubelskiej, a także innym osobom przebywającym w tym dniu na terenie Archidiecezji. Zachęcił jednocześnie do zastąpienia wstrzemięźliwości innymi formami pokuty, zwłaszcza uczynkami miłosierdzia i pobożności." - źródło: Archidiecezja Lubelska "Arcybiskup Metropolita Katowicki Wiktor Skworc udziela wiernym przebywającym na terenie Archidiecezji Katowickiej dyspensy od obowiązku zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych w piątek po uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa – 17 czerwca 2022 r. Wiernych, którzy skorzystają z dyspensy, Metropolita Katowicki zachęca do podjęcia innej formy pokuty w postaci modlitwy lub dowolnego dzieła miłosierdzia." - źródło: Archidiecezja Katowicka "Biskup Roman Pindel udzielił w piątek, 17 czerwca 2022 roku, wszystkim wiernym przebywającym na terenie Diecezji Bielsko-Żywieckiej dyspensy od charakteru pokutnego tego dnia, w tym obowiązku wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych i zachowania dnia pokuty. Jednocześnie zobowiązał korzystających dobrowolnie z dyspensy, do podjęcia dowolnej formy pokuty w innym czasie (np. odmówienie modlitwy w intencjach Ojca Świętego lub złożenie ofiary na misje, biednych lub na potrzeby uchodźców)." - źródło: Diecezja Bielsko-Żywiecka "Obowiązujące prawo Kościoła określa piątek, jako dzień pokuty. W Polsce, obowiązuje katolików w piątki wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych [kan. 1251 KPK]. W trosce o spokój sumienia ludzi wierzących, udzielam katolikom diecezji elbląskiej i przebywającym w jej granicach, dyspensy od obowiązującego prawa. Chodzi o piątek [17 czerwca 2022 r.] po uroczystości Bożego Ciała. Równocześnie proszę: o modlitwę i hojność (jałmużnę) dla biednych i znajdujących się w potrzebie. + Jacek Jezierski - biskup elbląski" - źródło: Diecezja Elbląska "Chcąc podkreślić radość, jaką niesie ze sobą świętowanie Uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, a także w związku z charakterem wypoczynkowym tzw. „długiego weekendu”, kierując się dobrem duchowym wiernych, na mocy kan. 87 § 1 KPK, udzielam wszystkim wiernym Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej i osobom przebywającym na terenie diecezji (kan. 91 KPK), dyspensy od obowiązku zachowania w dniu 17 czerwca 2022 r. wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych i charakteru pokutnego tego dnia, z zachowaniem wszystkich pozostałych przepisów prawa. Korzystających z dyspensy, zachęcam do modlitwy w intencjach Ojca Świętego Franciszka i praktykowania uczynków chrześcijańskiego miłosierdzia bądź innych czynów pokutnych. + Edward Dajczak Biskup Koszalińsko-Kołobrzeski " - źródło: Diecezja Koszalińsko-Kołobrzeska "Biskup Legnicki Andrzej Siemieniewski, na podstawie kanonu 87 Kodeksu Prawa Kanonicznego, udziela wszystkim wiernym przebywającym na terenie diecezji legnickiej dyspensy od obowiązku zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych w piątek 17 czerwca 2022 roku. Wiernych korzystających z dyspensy zachęca się do podjęcia dzieł miłosierdzia bądź innych czynów pokutnych." - źródło: Diecezja Legnicka "Mając na względzie, że piątek 17 czerwca br. przypadający po Uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, sprzyja organizowaniu rodzinnych i towarzyskich spotkań, po rozważeniu słusznych racji duszpasterskich, udzielam, zgodnie z kan. 87 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego, wszystkim wiernym Diecezji Łomżyńskiej, a także innym osobom przebywającym w tym dniu na terenie Diecezji, dyspensy od obowiązku zachowania wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych. Zachęcam jednocześnie do zastąpienia wstrzemięźliwości innymi formami pokuty, zwłaszcza uczynkami miłości i pobożności. Proszę o podanie do wiadomości wiernych mojej decyzji o udzieleniu dyspensy w ramach ogłoszeń duszpasterskich. + Janusz Stepnowski Biskup Łomżyński" - źródło: Diecezja Łomżyńska "Uprzejmie informujemy, że Biskup Opolski udzielił dyspensy od obowiązku zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych dla wszystkich wiernych przebywających na terenie Diecezji Opolskiej w piątek, 17 czerwca 2022 r." - źródło: Diecezja Opolska "W piątek po Uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej, tj. 17 czerwca 2022 r., na terenie Archidiecezji Przemyskiej, nie obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych. Dyspensy udzielił Metropolita Przemyski, abp Adam Szal, który jednocześnie zobowiązuje korzystających z dyspensy do złożenia ofiary na misje." - źródło: Archidiecezja Przemyska "17 czerwca obchodzimy uroczystość św. Brata Alberta Chmielowskiego - głównego patrona Diecezji Sosnowieckiej. Z tej racji na terenie naszej Diecezji nie obowiązuje tego dnia piątkowa wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych. Ks. Przemysław Lech" - źródło: Diecezja Sosnowiecka "Zgodnie z kan. 87 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego, po rozważeniu racji duszpasterskich, w piątek po Bożym Ciele, czyli 17 czerwca 2022 roku, arcybiskup Józef Górzyński, metropolita warmiński udziela dyspensy od obowiązku zachowania wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych, wszystkim przebywającym na terenie Archidiecezji Warmińskiej. Dyspensa jest udzielana ze względu na czas sprzyjający spotkaniom rodzinnym i towarzyskim, jakim jest czerwcowy „długi weekend”. Wiernych korzystających z dyspensy zachęca się do modlitwy w intencji nowych powołań kapłańskich." - źródło: Archidiecezja Warmińska "Mając na względzie, że piątek 17 czerwca br. przypada między dniami ustawowo wolnymi od pracy, co sprzyja organizowaniu w tym czasie rodzinnych i towarzyskich spotkań oraz radosnemu przeżywaniu tych dni, po rozważeniu słusznych racji duszpasterskich, udzielam, zgodnie z kan. 87 § 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego, wszystkim osobom przebywającym w granicach Archidiecezji Warszawskiej, dyspensy od nakazanej w piątek wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych. Zachęcam, aby korzystający tego dnia z dyspensy ofiarowali dowolną modlitwę według intencji Ojca Świętego. Kazimierz Kardynał Nycz Arcybiskup Metropolita Warszawski" - źródło: Archidiecezja Warszawska "Na podstawie kanonu 87 § 1, uwzględniając treść kanonu 1250-1252 Kodeksu Prawa Kanonicznego, mając na uwadze dobro duchowe wiernych diecezji warszawsko-praskiej, biskup Romuald Kamiński udzielił dyspensy od wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych i od zachowania charakteru pokutnego dnia przypadającego w piątek, 17 czerwca 2022 roku. Z dyspensy mogą skorzystać diecezjanie oraz goście, którzy w tym dniu będą przebywali na terenie diecezji warszawsko-praskiej. Osoby, które dobrowolnie pragną skorzystać z dyspensy, zobowiązane są zrealizować czyn pokutny o charakterze duchowym lub materialnym, ofiarowany w intencji chorych, ubogich, cierpiących lub uchodźców. ks. Dariusz Szczepaniuk kanclerz Kurii" - źródło: Diecezja Warszawsko-Praska Dyspensa obowiązuje również w Archidiecezji Wrocławskiej - źródło:
W Środę Popielcową i Wielki Piątek wiernych obowiązuje post ścisły (jest to post ilościowy i jakościowy). Należy ograniczyć się do spożycia 3 posiłków, dwóch lekkich i jednego do syta. Takie zalecenie odnosi się do osób od 18. do 60. roku życia. Obowiązuje również wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, jak w każdy Dyspensa w piątek po Bożym Ciele. Czy będzie można jeść mięso? Kilku biskupów, w tym metropolita warszawski, lubelski i przemyski oraz ordynariusz warszawsko-praski wydali już dekrety w sprawie dyspensy od charakteru pokutnego w piątek po Bożym Ciele, w tym od zachowania wstrzemięźliwości od spożywania pokarmów mięsnych. W zamian za to, wiernych zobowiązano np. do czynów pokutnych czy ofiary na misje. "Na podstawie kanonu 87 § 1, uwzględniając treść kanonu 1250-1252 Kodeksu prawa kanonicznego, mając na uwadze dobro duchowe wiernych diecezji warszawsko-praskiej, biskup Romuald Kamiński udzielił dyspensy od wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych i od zachowania charakteru pokutnego dnia przypadającego w piątek, 17 czerwca 2022 roku" - przekazano w dekrecie opublikowanym na stronie diecezji. Poinformowano, że z dyspensy mogą skorzystać diecezjanie oraz goście, którzy w tym dniu będą przebywali na terenie diecezji warszawsko-praskiej. "Osoby, które dobrowolnie pragną skorzystać z dyspensy, zobowiązane są zrealizować czyn pokutny o charakterze duchowym lub materialnym, ofiarowany w intencji chorych, ubogich, cierpiących lub uchodźców" - wyjaśnił kanclerz kurii ks. dr Dariusz Szczepaniuk. Metropolita warszawski kard. Kazimierz Nycz również udzielił dyspensy na piątek tłumacząc swoją decyzję względami duszpasterskimi. "Piątek 17 czerwca br. przypada między dniami ustawowo wolnymi od pracy, co sprzyja organizowaniu w tym czasie rodzinnych i towarzyskich spotkań oraz radosnemu przeżywaniu tych dni". Kardynał Nycz zachęcił, aby korzystający tego dnia z dyspensy ofiarować "dowolną modlitwę według intencji Ojca Świętego". Metropolita lubelski abp Stanisław Budzik wskazał, by zastąpić wstrzemięźliwości "innymi formami pokuty, zwłaszcza uczynkami miłosierdzia i pobożności", zaś metropolita przemyski, abp Adam Szal zobowiązał wiernych korzystających z dyspensy "do złożenia ofiary na misje". W Kościele katolickim piątek jest dniem pokutnym, w czasie którego wspomina się mękę i śmierć Jezusa na krzyżu. W związku z tym, wierzący wezwani są do praktykowania czynów pokutnych, takich jak modlitwa, post i jałmużna. "Jeśli więc w piątek katolik chciałby odstąpić ze słusznej przyczyny od pokutnego przeżywania tego dnia, winien uzyskać odpowiednią dyspensę" – przypomnieli biskupi w komunikacie po 362. Zebraniu Plenarnym, które odbyło się w Wieliczce w dniach 21-22 czerwca 2013 roku. "Wstrzemięźliwość od spożywania mięsa lub innych pokarmów, zgodnie z zarządzeniem Konferencji Episkopatu, należy zachowywać we wszystkie piątki całego roku, chyba że w danym dniu przypada jakaś uroczystość. Natomiast wstrzemięźliwość i post obowiązują w Środę Popielcową oraz w piątek Męki i Śmierci Pana naszego Jezusa Chrystusa" - wskazuje Kodeks Prawa Kanonicznego. Dokument wyjaśnia, że do wstrzemięźliwości od pokarmów mięsnych zobowiązani są wszyscy katolicy, którzy ukończyli 14 lat. Natomiast post mają obowiązek zachowywać wszystkie osoby między 18. a 60. rokiem życia. Kaja Gniecioszek - Aleją Gwiazd | SuperNova Live . 96 69 423 377 365 480 221 355

czy dzisiaj jest dyspensa od pokarmów mięsnych